Се случија два важни пресврти и промени, но знаејќи ја непредвидливоста на Доналд Трамп и претенциозноста на рускиот лидер Владимир Путин, сето ова треба да се гледа со доза на сомнеж и претпазливост.

По состанокот во Ватикан, московскиот весник „Комерсант“ објави дека портпаролот на Путин, Дмитриј Песков, изјавил дека Владимир Путин или Русија се подготвени за директни преговори со Украина „без никакви предуслови“. Сепак, ова сè уште бара разјаснување, со оглед на многуте услови што досега ги поставија функционерите на Кремљ, вклучувајќи го и самиот Путин.

Дали оваа изјава за преговори „без услови“ значи дека Русија се откажува од барањата да се укинат некои економски санкции пред почетокот на разговорите, дека прифаќа разговори за евентуално членство на Украина во НАТО, за пристигнување на меѓународни мировни сили, кои, како што рече, „не доаѓаат предвид по секоја цена“, дека нема да инсистира на разговори за статусот на украинските територии што ги анектираше - Крим, Донецк, Запорожје, Херсон и Луганск, и дека во преговорите нема да бара, како досега, ограничување на бројот на украинските војници и оружје, како и услови за одржување претседателски избори, така што преговарачот од украинската страна ќе има потребен легитимитет?

Русија досега го претставуваше сето ова како свој „предуслов“ дури и за седење на маса со претставници од Киев. Затоа, изјавата дека „нема услови“ мора јасно да ги отфрли сите претходни услови и да ги стави на маса за преговори.

Исто така, важно е да се забележи дали, ако и кога ќе започнат директните преговори, оружјето ќе биде замолчено и преговорите ќе се водат во атмосфера на целосен прекин на огнот. Сепак, додека Кремљ тврди дека е „подготвен за преговори без услови“, некои медиуми блиски до Кремљ пишуваат дека „преговорите треба да се пристапат земајќи ја предвид реалноста на теренот, односно на бојното поле“ и дека е потребно да се знае „каде е повлечена линијата“.

Трамп се налути на ветувањата на Путин?

Покрај тоа, новото однесување на Доналд Трамп ги привлекува вниманието. Преговорите за почеток на преговорите траат веќе три месеци, а тој за прв пат сериозно го опомена Путин и Русија, изразувајќи сомнеж - како што предупредија многу американски, европски, па дури и независни руски аналитичари и медиуми - дека Путин „можеби не сака да ја заврши војната“.

Оваа теза веќе долго време циркулира и може да најде цврста основа во досегашното однесување на Москва, која постојано го комплицира процесот и има забелешки за него, како на пример онаа за легитимитетот на Зеленски, чиј потпис на некаков „мировен договор“ не би бил валиден, или барањето гаранции дека Украина нема да се приклучи на НАТО и да се вооружи.

За прв пат, Трамп изрази и незадоволство поради исклучително бруталните ракетни напади врз претежно цивилни цели во Киев, Суми, Одеса, Харков и Кривој Рог, сметајќи ги за непотребни и излишни. „Волстрит џурнал“ објави дека, според блиски соработници, „Трамп е многу лут и му е лут на Путин поради тоа“.

Иако наводно се согласил на преговори, Институтот за проучување на војната објавува дека Русија се подготвува за нови напади и офанзиви во летото и есента 2025 година. Во исто време, најавени се нови економски и финансиски санкции против Русија доколку тие пречат и не покажуваат желба за мир. Линдзи Греам, близок сојузник на Трамп и републикански сенатор, напиша на социјалната мрежа X дека треба да се изврши притисок врз Русија и да се воведат нови санкции доколку Путин се спротивстави на договорот за прекин на огнот, па дури и најави нови тарифи за сите земји што купуваат нафта, гас, ураниум и други минерали и руди од Русија.

Путин ќе прифати мир само ако го добие поголемиот дел од Украина

Од друга страна, критикувајќи го Путин за „прекумерно гранатирање“, Трамп ја наведува идејата дека изгубените (окупираните и анектираните) територии треба да ѝ бидат вратени на Украина како лекомислена. Тој дури и го напаѓа коментаторот на „Њујорк тајмс“ кој пишува за тоа, нарекувајќи го „неталентиран“ и „неук“.

Да потсетиме дека според американските независни медиуми, повикувајќи се на извори од Белата куќа, САД се подготвени де јуре да го признаат Крим како руски (а Киев е убеден да го стори тоа), додека останатите четири анектирани региони се (засега) де факто руска територија. Путин наводно му ветил на Трамп, преку својот претставник Стив Виткоф, со кого се сретнал четири пати, „дека нема да оди да ја освои цела Украина“ и дека Русите и Украинците веќе се согласиле за „клучните точки на договор“, иако не се знае точно кои.

Путин би се согласил да не „освои цела Украина“, туку дваесет проценти од неа. Она што тој сега го контролира не е доволно за да го задоволи, особено ако Киев и Одеса останат надвор од неговиот дофат.

Путин нема да се откаже од „ставање шепа“ врз поголемиот дел од Украина, која, како и Белорусија, ќе биде под директен руски притисок и колонијален однос со Москва. Сè друго за Путин е пораз и губење време, а постигнувањето на оваа цел би значело дека сите соседни земји, особено Молдавија и источно-европските членки на НАТО и ЕУ, се под директна руска закана.