Црвениот дизајн, белите букви и круната во стилот на Тјудори, заедно со едноставната порака „Keep Calm and Carry On“ („Остани смирен и продолжи понатаму“), набрзо го освоија светот, претворајќи се во еден од најпрепознатливите слогани на 21-от век.

Воена порака која никогаш не излегла на улиците

Плакатот бил нарачан во 1939 година од страна на британската влада, како дел од серија од три пропагандни постери наменети за подигнување на моралот на граѓаните во пресрет на очекуваните германски бомбардирања. Другите два плакати ги содржеле пораките: „Твојата храброст, твојата ведрина и твојата одлучност ќе нѝ донесат победа“ и „Слободата е во опасност. Брани ја со својата сила“.

Историчарот Даниел Каулинг од Националниот воен музеј во Лондон објаснува дека „Keep Calm“ бил замислен како одговор на хаосот по тешките воздушни напади, играјќи на картата на стереотипот за британската ладнокрвност. Сепак, иако биле испечатени околу 2,5 милиони примероци, повеќето биле уништени во 1940 година заради заштеда на хартија. До пошироката јавност стигнале само неколку примероци, а плакатот никогаш не бил масовно дистрибуиран.

Интересно, јавноста која ги видела другите два плакати реагирала „млако“, а истражувањата покажале дека многумина ги сметале за патронизирачки. Иако британските градови трпеле тешки бомбардирања, не дошло до очекуваниот колапс на општествениот поредок. Наместо паника, граѓаните покажале отпорност и заедништво, поради што „Keep Calm“ тогаш за некои звучело претерано и непотребно.

Откритие кое никој не го очекувал

Шеесет години подоцна, сопствениците на „Barter Books“, Стјуарт и Мери Манли, пронашле еден од ретките зачувани примероци во кутија со книги купени на аукција. Одлучиле да го врамат и изложат во продавницата, не насетувајќи што ќе следи. На почетокот, Мери била против печатење копии, но Стјуарт тајно нарачал мала серија. Интересот на посетителите растел, а пресвртот се случил во 2005 година кога „Guardian“ го сместил плакатот на листата на „10 омилени дизајни“ на новинарката Сузи Стајнер. По тој напис, нарачките почнале да пристигнуваат од целиот свет.

До 2007 година биле продадени 50.000 примероци, а во 2008 и 2009, среде глобалната финансиска криза, слоганот доживеал нов бран на популарност. Пораката за смиреност и издржливост одеднаш била секаде – во домовите, канцелариите, на маици и шолји. Британскиот премиер Гордон Браун имал еден примерок во својата канцеларија, а познати личности како диџејот Крис Еванс, актерот Руперт Гринт и Џејмс Меј го популаризирале со јавно носење.

Неисцрпен шаблон за пародии

Професорката Луси Ноукс од Универзитетот во Есекс вели дека „Keep Calm“ совршено го отелотворува современото британско сеќавање на војната – време кога „храбро се продолжило напред“ и покрај сè. Професорката Кејти Пери од Универзитетот во Лидс истакнува дека слоганот е дел од пошироката митологија за „воениот дух“, кој и денес го обликува националниот идентитет.

Интернетот го претвори слоганот во неисцрпен шаблон за пародии: „Keep Calm and Drink Tea“, „Keep Calm and Code On“, „Keep Calm and Have a Cupcake“. Активистите го користеа и во политички кампањи (Keep Calm and Resist). Дизајнерите велат дека е лесно приспособлив поради многу едноставниот изглед – круна на врвот, пет зборови во sans-serif фонт, бели букви на црвена позадина.

Но, не се сите воодушевени - критичарите го гледаат како симбол на британската елита, застарена пропаганда и несоодветен одговор на вистински кризи. И покрај критиките, плакатот и денес опстојува – затоа што комбинира универзална порака, едноставен дизајн и можност за бескрајна приспособливост. Д-р Бекс Луис, авторка на книгата „Keep Calm and Carry On: The Truth Behind the Poster“, смета дека неговата денешна популарност делумно се должи на нашето чувство за иронија.

Неговиот глобален успех покажува дека, иако длабоко вкоренет во британската култура, пораката ги надминува границите и јазиците. Како што вели дизајнерот Џонатан Барнбрук, луѓето имаат способност да ја претворат болката во хумор, а сериозноста во игра – и во тоа лежи силата на овој едноставен, а моќен слоган.