На состанокот со највисоките руски претставници одржан преку видеоврска на 22 мај, Путин рече дека Москва „донела одлука да создаде неопходна безбедносна тампон-зона“ по должината на украинската граница. Според него, руските сили веќе ги „неутрализираат клучните точки на непријателот“, со цел зоната да стане реалност.

Иако не откри многу детали, руските државни медиуми подоцна објавија дека изјавата на Путин се однесува на регионите Брјанск, Курск и Белгород, кои граничат со украинските региони Чернигов, Суми и Харков на североистокот од земјата.

Заменик-претседателот на рускиот Совет за безбедност, Дмитриј Медведев, познат по своите радикални и заканувачки изјави, отиде чекор понатаму. Тој објави видео на кое речиси целата територија на Украина е прикажана како потенцијална тампон-зона, со порака: „Доколку воената помош за режимот продолжи, тампон-зоната би можела да изгледа вака“.

Медведев, поранешниот претседател на Руската Федерација, во минатото се закануваше дека ќе ги освои Киев и Одеса, зборуваше за нуклеарни напади врз Западот, па дури и најави дека руските тенкови би можеле да стигнат до Берлин. Тој неодамна тврдеше дека Киев можеби никогаш нема да го доживее 10 мај откога украинскиот претседател Володимир Зеленски го отфрли тридневниот прекин на огнот предложен од Путин, што Киев го смета за лажен и пропаганден маневар.

Украинските власти предупредуваат дека ваквите пораки од Москва, особено во време кога руските сили се обидуваат да се пробијат кон Харков, претставуваат јасен сигнал за можна нова фаза на ескалација на војната.

Што стои зад зборовите на Путин за тампон-зоната?

Руските пратеници тврдат дека таквата зона треба да опфаќа не три, туку дури шест украински региони – вклучувајќи ги регионите Днепропетровск, Николаев и Одеса во централна и јужна Украина, а не само погранични области.

Еден од руските генерали, Виктор Соболев, изјави дека целта била да се стави надвор од домет украинското оружје со долг дострел, како што е системот ХИМАРС. „Мислам дека безбедносната тампон-зона треба да ги вклучува граничните области во кои се наоѓаат нашите нови региони (нелегално анектираните Запорожје и Херсон), меѓу другите. Тоа се делови од Черниговската, Сумската, Харковската, Днепропетровската, Николаевската и од Одеската област“, ​​рече Соболев.

Зошто Путин сега ја засилува својата реторика?

Изјавата на Путин доаѓа по зголемувањето на руските прекугранични напади, особено во регионот Суми, кој граничи со рускиот регионот Курск. Украинските сили се повлекоа од одредени делови од областа Курск уште во април, а оттогаш руските саботажни групи, со поддршка на беспилотни летала, ракети и воздушни бомби, се обидуваат да ја преминат границата.

Украинската безбедносна служба соопшти дека граничната област во близина на Суми станала жариште. Во текот на изминатиот месец повеќе од 52.000 луѓе беа евакуирани, а руските сили дури и нападнаа возила за евакуација, вклучувајќи и цивилен автобус во близина на Билопиља.

Неколку дена пред неговата изјава, Путин го посети регионот Курск, каде што локалните власти го повикаа „барем да го земе Суми“, а еден дури изјави дека „Русија треба да биде поголема“.

Колку често Путин ја споменува тампон-зоната?

Многу често. Од јуни 2023 година Путин ја иницира идејата најмалку осумпати – обично по украинските напади врз руските погранични региони. Во секој случај тампон-зоната послужи како изговор за нова воена офанзива, како онаа минатата година во близина на Харков.

Како реагира Украина?

Украинските власти тврдат дека изјавата на Путин покажува дека тој не е сериозен во врска со мировните преговори. Портпаролот на Министерството за надворешни работи, Хеорхи Тики, изјави дека ако треба да има тампон-зона, тогаш таа треба да биде на руска територија.

Андриј Коваленко од Центарот за борба против дезинформациите ја нарече изјавата на Путин уште еден доказ за руска агресија.

Министерот за надворешни работи Андриј Сибиха потсети дека зборовите на Путин се изговорени токму во моментот кога меѓународните напори се насочени кон постигнување траен прекин на огнот. „Путин останува главната причина зошто војната продолжува“, рече Сибиха. „Тоа го отфрла мирот и понатаму се потпира на насилство. Светот мора да го зголеми притисокот“.