Уште едно вирално видео направено од вештачка интелигенција кружи на социјалните мрежи деновиве, а овој пат нè води директно во осумдесеттите години - поточно, во идеализирана верзија на поранешна Југославија, каде што сите се среќни, децата си играат, а паштетата се мачка на звукот на касета што некој ја премотува со молив.
Видеото алудира на некое „безгрижно време“ - како што често го опишува интернет носталгијата. На екранот гледаме ликови генерирани од вештачка интелигенција: насмеани семејства, црвени киосци со хот-догови, војници со чинија гравче. Морето сјае, луѓето се сончаат на плажите, а во позадина - вечен ретро-филтер на мир, ред и невиност.
На почетокот, коментарите под видеото одеа вака:
„Ех, кој нè раздели...“
„Солзите ми течат сами...“
„Кога се знаеше за ред и хот-догови!“
И навистина, вештачката интелигенција ги погоди сите симболи - од аудио касети, до југо-возила, до војнички гравчиња и летни одмори во Макарска. Само што, како што минуваа часовите, еуфоријата почна да се намалува.
„Некако овие лица не ми се многу реални...“
„Премногу совршени и ништо реално.“
„Повеќе сакам да се сеќавам на тоа време преку згужвани фотографии отколку преку анимации што изгледаат како реклами за маргарин.“
Како луѓето колективно да сфатиле дека, без разлика колку е напреден софтверот, тој не ја познава топлината на рачно развиена фотографија, лузната на ногата од игралиштето, вистинскиот вкус на војничкото гравче.
Можеби токму ова е суштината на проблемот - вештачката интелигенција не се сеќава, таа реконструира. Таа не знае што значи детството, таа знае само што визуелни референци носи детството. Нема меморија, има збир на податоци.
Во оваа смисла, многумина заклучија: не ни треба вештачката интелигенција да нè потсетува на минатото - туку на стари албуми, избледени VHS касети и како зборуваше баба.
Вештачката интелигенција можеби ќе може да нè потсети како изгледало - но не и како било. А во овој дел од светот, разликата меѓу двете може да биде огромна.
