Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, денес изјави дека рускиот претседател Владимир Путин не успеал во своите намери да го подели Западот, посочувајќи дека сите членки на Алијансата се обврзале да ги зголемат инвестициите во одбраната за пет проценти од БДП, како и дека Шведска и Финска неодамна се приклучија на НАТО.
Тој, сепак, предупреди дека Западот не треба да биде „наивен“ кога станува збор за Русија, осврнувајќи се на проценките на европските воени лидери дека Москва би можела да го нападне НАТО за три, пет или седум години, објавува Гардијан.
„Знаеме дека постои закана од Русија, краткорочна, долгорочна, што и да е, но заканата од Русија е таму и мора да се осигураме дека можеме да се одбраниме и затоа го правиме ова“, рече Руте.
Зборувајќи за Украина, Руте ја истакна потребата да се обезбеди сè што е потребно за таа земја да се „одбрани“ од Путин, додека работи на мировен договор.
„Очигледно, сите работиме на постигнување мировен договор или долгорочен прекин на огнот, а потоа мора да се осигураме дека Украина има сè што ѝ е потребно за да го спречи Владимир Владимирович Путин некогаш, некогаш повторно да се обиде да го направи ова во иднина“, рече тој.
Генералниот секретар уште еднаш ја изрази поддршката на НАТО за Украина и целта на таа земја за траен мир, посочувајќи на повеќе од 35 милијарди евра ветени на Киев досега оваа година, со планирано дополнително финансирање.
Руте рече дека договорот, кој беше поддржан од сите членки на НАТО, за зголемување на трошоците за одбрана на пет проценти од БДП до 2035 година, е амбициозна, но неопходна цел.
Тој процени дека овој договор ќе доведе до „квантен скок“ во колективната одбрана.
„Одлуките донесени денес ќе го направат НАТО многу посилно“, рече тој за време на прес-конференцијата одржана по самитот на НАТО во Хаг.
Руте истакна дека Шпанија, исто така, се обврзала на зголемување на трошоците, по обвинувањата дека Мадрид ќе го блокира тој план, додавајќи дека напредокот ќе биде разгледан во 2029 година.
„Како што знаете, тие мислат дека можат да ја достигнат целта од 2,1 процент, НАТО вели дека мора да биде 3,5, како и за сите други сојузници. Сите сојузници ќе известуваат за тоа како ги постигнуваат целите. Значи, ќе видиме, а во 2029 година, во секој случај, ќе имаме преглед на сето ова“, им рече тој на новинарите.
Руте рече дека Член 5 за меѓусебна одбрана на членовите на Алијансата е „апсолутно јасен“, но истакна дека НАТО никогаш не открива кога ќе биде активиран за да не им даде предупредување на непријателите.
Тој, исто така, рече дека има доверба во американскиот претседател Доналд Трамп, за кого рече дека е „силен“ и „човек кој се залага за мир“.
„Тој беше апсолутно во право дека Европа и Канада во основа не му обезбедија на НАТО она што ние треба да го обезбедиме и дека САД потрошија многу повеќе за одбрана отколку Европејците и Канаѓаните. Сега го корегираме тоа“, рече Руте, повторно пофалувајќи ги нападите на Трамп врз нуклеарните постројки на Иран.
Кога беше прашан зошто новата цел од пет проценти се однесува на сите земји, но не и на САД, Руте рече дека САД се „повеќе или помалку блиску до таа цел“ веќе, земајќи го предвид „огромниот капацитет на земјата кога станува збор за сајбер војна, сајбер криминал, хибридни закани, инвестиции во инфраструктура, развој на одбранбената индустриска база“.
Тој истакна дека Трамп е посветен на НАТО, тврдејќи дека „договорените цели покажуваат дека „сојузниците ја препознаваат сериозноста на заканите со кои се соочуваме и, како одговор, се собраа за да се договорат за амбициозна, но суштинска нова обврска за трошење на одбраната“.
Руте рече дека иако Трамп ја изрази својата посветеност на НАТО на тековниот самит, тој исто така истакна дека очекува Европа и Канада да инвестираат повеќе.
Одговарајќи на новинарско прашање за честите пофалби на Трамп, Руте истакна дека американскиот претседател ги „заслужува“ затоа што се залага за поголем одбранбен ангажман на другите сојузници на Алијансата.
Сојузниците на НАТО се согласија значително да ги зголемат трошоците за одбрана до 2035 година, поставувајќи нова колективна цел од пет проценти од бруто домашниот производ (БДП), беше објавено во заедничката декларација усвоена на самитот во Хаг.
Според документот, најмалку 3,5 проценти од БДП ќе бидат наменети за основни одбранбени потреби, додека дополнителни до 1,5 проценти ќе бидат насочени кон безбедносни трошоци како што се заштита на критичната инфраструктура и зајакнување на индустриската одбранбена база на Алијансата, објави Ројтерс.
Декларацијата ја потврди посветеноста на колективната одбрана од Член 5 од Повелбата на НАТО – „напад врз еден е напад врз сите“, но евентуалното членство на Украина во Алијансата беше изоставено, што претходно беше дел од слични документи, пренесува Танјуг.
