Со години, ерупцијата на вулканот Кракатоа во 1883 година важи за најгласниот настан во историјата, пишува „Лајв сајенс“. Експлозијата била толку силна што се слушала на повеќе од 3.000 километри оддалеченост, а звучниот бран бил регистриран од барометри ширум светот и дури седум пати ја обиколил планетата. На оддалеченост од околу 160 километри, јачината се проценува на околу 170 децибели, доволно силно за трајно оштетување на слухот, додека морнарите на поблиските бродови пријавиле пукање на тапанчето.

Според поновите научни проценки, јачината на експлозијата на Кракатоа можела да достигне и до 310 децибели. На вакво ниво, звукот веќе не се однесува како обичен звучен бран, туку преминува во ударен бран, форма на екстремен притисок што се движи побрзо од брзината на звукот. Сепак, научниците нагласуваат дека вистинската јачина никогаш нема да биде прецизно позната, бидејќи во тоа време немало инструменти во близина на вулканот.

Како сериозен конкурент често се споменува и експлозијата Тунгуска во 1908 година, кога метеор експлодирал над Сибир, уништувајќи шуми на огромна површина. И овој настан создал силни притисочни бранови што биле регистрирани глобално, а проценките ја ставаат јачината на ниво слично на онаа на Кракатоа.

Најгласниот измерен звук во модерната ера

Ако се земат предвид само настани измерени со современа научна опрема, тогаш титулата за најгласен звук ѝ припаѓа на подводната ерупција на вулканот Хунга Тонга–Хунга Хаʻапаи во јануари 2022 година. Овој настан создал моќен притисочен бран што повеќепати ја обиколил Земјата и бил регистриран од мрежи на инфразвучни сензори и барометри ширум светот.

Експлозијата била толку силна што луѓе ја слушнале илјадници километри далеку, од Алјаска до делови од Европа. Најблиската мерна станица регистрирала нагло зголемување на воздушниот притисок, какво ретко е забележано во современата историја. Научниците објаснуваат дека и во овој случај не станува збор за класичен „звук“ што може едноставно да се изрази во децибели, туку за масивен бран на притисок.

Зошто децибелите не се доволни?

Звукот што луѓето можат да го поднесат обично не надминува 140 децибели, додека долготрајно изложување на значително пониски нивоа може да предизвика оштетување на слухот. Сепак, при екстремни природни експлозии, брановите стануваат толку силни што класичната скала на децибели повеќе не е соодветна за нивно опишување.

Иако Кракатоа останува најгласниот настан во историјата според историските извештаи и научните проценки, ерупцијата во Тонга во 2022 година се смета за најгласниот настан сигурно и прецизно измерен со модерна технологија.