Во рамки на Самитот ЕУ–Западен Балкан, царинските органи од земјите од Западен Балкан и земјите-членки на ЕУ потпишаа серија билатерални Меморандуми за разбирање (MoUs) за електронски размена на царински податоци, во склоп на иницијативата „Зелени ленти“ предводена од Секретаријатот на Транспортната заедница и Секретаријатот на ЦЕФТА. Церемонијата на потпишување се одржа во зградата Берлајмонт на Европската комисија, во присуство на комесарката за проширување Марта Кос.
Потпишаните меморандуми овозможуваат натамошна имплементација и географско проширување на Зелените ленти, придонесувајќи кон постепена интеграција на Западен Балкан во Единствениот пазар на ЕУ. Тие обезбедуваат правна и техничка рамка за напредна, еднонасочна електронска размена на царински информации за пратки наменети за ЕУ, што им овозможува на царинските и другите гранични органи да спроведат анализа на ризик и постапки за царинење уште пред пристигнувањето на стоката на граничните премини.
Овој пристап придонесува за намалено време на чекање, поголема предвидливост за економските оператори, поефикасно управување со границите и зајакната соработка и доверба меѓу институциите на ЕУ и партнерските администрации.
Потпишаните договори ги вклучуваат билатералните меморандуми меѓу Албанија и Грција, како и меѓу Северна Македонија и Бугарија. Дополнително, Меморандум за царинска соработка беше потпишан и меѓу Република Молдавија и Италија.
Овие потписи претставуваат конкретен резултат во рамки на планот за Зелени коридори и се надоврзуваат на неодамна одобрената поддршка од ЕУ во износ од 54 милиони евра за модернизација на 11 приоритетни гранични премини на Западен Балкан. Заедно, овие мерки ја поддржуваат имплементацијата на стандардите на ЕУ во царинското и граничното управување и ги унапредуваат пошироките цели за поврзаност, олеснување на трговијата и зацврстување на отпорноста на регионот.
Директорката на Секретаријатот на ЦЕФТА, Пранвера Кастрати, ја подвлече важноста на иницијативата за деловната заедница.
„Зелените ленти го обезбедуваат она што му е најпотребно на бизнисот – брзина, сигурност и непречена трговија меѓу ЦЕФТА и ЕУ, потпомогната од дигитални решенија и продлабочена интеграција со Европската унија“, изјави таа.
Директорот на Постојаниот секретаријат на Транспортната заедница, Матеј Закоњшек, истакна дека Зелените ленти станаа симбол за тоа што може да се постигне кога практичните потреби се усогласени со политичкиот приоритет, поддржани со експертиза и вистинска регионална соработка.
„Од деновите на пандемијата на КОВИД-19, кога Зелените коридори буквално беа 'ленти на животот', денес тие претставуваат темелна модернизација на граничните процедури и инфраструктурата“, нагласи тој.
На церемонијата присуствуваа директорите на царинските администрации од потписничките земји, како и претставници на Европската комисија, Централноевропскиот договор за слободна трговија (ЦЕФТА) и Постојаниот секретаријат на Транспортната заедница. Настанот уште еднаш ја потврди заедничката посветеност на продлабочена регионална соработка, дигитализација на граничните процедури и практична имплементација на договорените реформи.
Првично воведени за време на кризата со КОВИД-19 за да се обезбеди непречено движење на основни добра, Зелените коридори еволуираа во структуриран механизам за модерно, интероперабилно и податоциски управувано гранично управување меѓу ЕУ и Западен Балкан. Новопотпишаните меморандуми дополнително ја зацврстуваат оваа рамка, претворајќи ги политичките договори во оперативни решенија што носат непосредни придобивки за бизнисите, транспортните оператори и граѓаните.
ЦЕФТА и Транспортната заедница ќе продолжат да ја поддржуваат имплементацијата на овие договори, вклучително и преку техничка помош, координација меѓу надлежните органи и следење на напредокот, со цел да се обезбеди ефективна примена на Зелените ленти како клучна алатка за поврзаност меѓу ЕУ и Западен Балкан.
Повеќе информации за иницијативата „Зелени коридори“ можете да најдете во објаснувачката белешка за граничните премини и во Сеопфатниот патоказ за унапредување на Зелените коридори, подобрена царинска соработка и модернизација на граничните/заедничките премини.
