Тој стана херој – и во истиот момент ја загрози својата кариера.
Ова е херојска приказна за човек кој без двоумење скокна во матна вода и од дното на езерото извлече 30 луѓе. Тој миг значеше и крај на неговата блескава кариера, а денес е човек што паднал во заборав и на кого само ретки сè уште се сеќаваат.
Шаварш Карапетјан успеа уште на само 23 години 11 пати да го собори светскиот рекорд, 17 пати да стане светски шампион, 13 пати европски шампион и седум пати шампион на СССР. Беше рекордер, но во 1976 година стана херој чие дело, повеќе од четири децении подоцна, и натаму се прераскажува со огромно восхитување.
Автобус полн со патници се стркала во езеро и потона на длабочина поголема од 10 метри. Шаварш без многу размислување нурна во матната вода, стигна до возилото, со нозете скрши прозорец, а потоа започна акцијата за спасување. Вадеше еден по еден човек, со брзина од околу 35 секунди по лице. Вкупно извлече 30 од 92 патници, но само дваесет преживеаја.
Во последното нуркање се исече на стакло, ја изгуби свеста и доби сепса од валканата вода и калта. Бидејќи долго време престојувал во ледена вода, разви и двострана пневмонија, а борбата за живот траеше 46 дена! Тоа беше крајот на неговата пливачка кариера.
Кога подоцна го прашаа што било најстрашно, Шаварш ги замрзна со одговорот.
„Немав избор. Си реков: „Ако сега не победиш, сите твои медали ќе ја изгубат смислата“. Знаев дека можам да нурнам ограничен број пати и се плашев дека ќе направам грешка. Долу беше толку мрачно што ништо не гледав. Еднаш, наместо патник, извлеков седиште. Можев да спасам уште еден живот. Тоа седиште и ден-денес ме прогонува во соништата – откри Шаварш во својата исповед неколку децении подоцна.
Роден е во Кировакан во Ерменија, а во 1964 година неговото семејство се преселило во Ереван. Многу рано почнал да се занимава со пливање, а подоцна преминал на практично нуркање.
Всушност, со пливање почнал да се занимава како петнаесетгодишник, откако група хулигани го претепале и го фрлиле во езеро, врзувајќи му камен околу вратот. Откако се ослободил од јажето, во последен момент излегол на површината.
Блескавата кариера ја заврши на 16 септември, кога, како и секој ден дотогаш, решил да џогира покрај езерото во Ереван со братот Камо.
Интересно е што Русија никогаш не му додели орден од највисок ранг. Популарен стана дури во 1982 година, кога „Komsomolskaja Pravda“ објави целосен текст посветен на него. Набрзо на неговата адреса пристигнаа 60.000 писма.
Во 1985 година повторно спаси луѓе од сигурна смрт, кога виде зграда во пламен и луѓе заробени внатре. Повторно почна да ги извлекува без да мисли на себе. Заработи неколку изгореници и помина многу време во болница. Тогаш „UNESCO“ реши да го награди за херојството. Денес и еден астероид го носи неговото име, доделено во 1978 година.
Се пресели во Москва, каде што основа фабрика за обувки наречена „Втор здив“ – затоа што, како што вели, поинаку едноставно не можело.
