Ако некогаш сте го користеле терминот „среде океанот“, оваа локација е буквално тоа.

Ја открил Хрват

Именувана по познатиот измислен капетан на подморница од романот на Жил Верн „Дваесет илјади милји под морето“, Точката Немо првпат била откриена во 1992 година од Хрвоје Лукатала, хрватско-канадски геодетски инженер. Самиот Лукатела напишал геопросторен софтвер кој му овозможил прецизно да ги одреди координатите на најоддалечената точка од копното, пресметувајќи место подеднакво оддалечено од трите најблиски брегови. Точката Немо има најголемо пресметано растојание од сите измерени координати.

Точката Немо, позната и како „океанска точка на непристапност“, се наоѓа на 48°52,6′ S географска ширина и 123°23,6′ W географска должина. Се наоѓа на околу 2.688 километри од најблиската копнена точка – озлогласениот остров Дуси на островите Питкерн, северно од точката Немо. Другите две подеднакво оддалечени копна се Моту Нуи (недалеку од Велигденскиот остров) на североисток и островот Махер (недалеку од брегот на Антарктикот) на југ.

Најблиската населена копнена маса е оддалечена повеќе од 3.090 километри на Велигденскиот остров. Меѓутоа, најблиското постојано населено место е всушност оддалечено само 415 километри – а тоа е Меѓународната вселенска станица, која секојдневно минува над овој дел од Тихиот Океан.

Буквално нема никој во круг на 22 милиони квадратни километри, површина приближно 35 пати поголема од Франција.

Името „Немо“ на латински значи „никој“, што го одразува фактот дека во оваа точка луѓето се оддалечени илјадници километри во сите правци.

Точка Немо: гробиштата на вселенските летала и сателитите

Поради својата екстремна изолација, точката Немо е идеална за „безбедно“ слетување на вселенски отпад. Толку е далеку што Меѓународната вселенска заедница го прогласи ова место за „гробишта на вселенски летала“. Сателитите и другите парчиња вселенски отпад што излегуваат од орбитата често се насочени кон точката Немо за безбедно да се урнат во океанот, избегнувајќи каква било опасност за населените области.

Овој начин на дезинтеграција (распаѓање) е многу важен бидејќи леталата наменети за уништување не паѓаат во една точно одредена точка, туку се распарчуваат на илјадници фрагменти кога влегуваат во атмосферата, создавајќи овална област на уништување која може да биде широка десетици километри и долга до илјада километри. Има малку места на Земјата каде што можете да бидете сигурни дека ниту еден фрагмент не може да падне врз некого или нешто.

Ова се постигнува така што, на пример, НАСА прецизно го темпира својот сателит или вселенско летало да започне контролиран влез веднаш над точката Немо. Некои од вселенските летала „закопани“ на ова место се товарните бродови на Европската ЕСА, повеќе од 140 руски вселенски летала „Сојуз“ и советската вселенска станица Мир.

Еден од идните „посетители“ ќе биде и вселенска станица со големина на фудбалско игралиште – Меѓународната вселенска станица, која треба да слета во Тихиот Океан во близина на точката Немо околу 2031 година.

И покрај статусот на најизолирана точка на Земјата, точката Немо привлекла и некои храбри патници кои сакаат да патуваат на ова оддалечено место. Сепак, посетата на точката Немо не е лесна: потребен е долг и скап премин низ најнемирните мориња на планетата. Патувањето обично го организираат научни експедиции кои сакаат да ги истражат уникатните океански струи и биодинамиката на областа.

Мртов океан

Точката Немо се наоѓа во средината на голем систем на циркулирачки океански струи кои ротираат во насока на стрелките на часовникот околу централна точка во Јужниот Тихи Океан. Бидејќи е далеку од копното, речиси и да нема честички прашина или внесување материјал од копното, па водата има исклучително ниско ниво на хранливи материи.

Ова е причината зошто пространството околу точката Немо е огромна океанска пустина. Тука нема ајкули или големи риби. Фитопланктонот, ситните алги кои ја формираат основата на морскиот синџир на исхрана, се наоѓаат само на длабочини поголеми од 100 метри. Сепак, и покрај оддалеченоста и отсуството на големи морски видови, ова место е дом на многу бактерии и микроорганизми кои значително придонесуваат за глобалните биогеохемиски циклуси. Во близина на вулканските отвори на морското дно во близина на точката Немо се пронајдени и мали ракови.

Ако има нешто што никогаш не ѝ недостасува на точката Немо, тоа е водата. Но, вториот најзастапен материјал е веројатно – пластиката. Во примероците од морската вода собрани во близина на точката Немо за време на една регата, беа пронајдени до 26 микропластични честички на кубен метар. Затоа, дури и најосаменото место на Земјата е загадено со пластика, иако во многу помала мера од Јужното Кинеско Море, каде се евидентирани околу 350 пластични честички на метар кубен.