Истражувањата покажуваат дека ледникот Твејтс на Антарктикот, познат и како „ледникот на судниот ден“, се приближува до критична точка на уривање, што би можело да предизвика сериозни последици за глобалното ниво на морето. Анализите на забрзаното пропаѓање на источната ледена полица укажуваат на ризик од потенцијално катастрофални настани. Студија објавена на 27 август во списанието „Advancing Earth and Space Sciences“ истакнува силни структурни промени во таканаречената зона на смолкнување, кои директно влијаат врз движењето на мразот.
„Нашите наоди покажуваат дека прогресивната дезинтеграција на зоната на смолкнување има динамично влијание врз нагорниот тек на мразот“, наведуваат авторите, додавајќи дека во завршната фаза од развојот на ледената полица биле забележани нарушувања на брзината што се шират низ целата област, што укажува на силна поврзаност меѓу локалните оштетувања и однесувањето на целата ледена плоча.
Истражувачите регистрирале забрзано движење на централниот дел од ледената полица, поврзано со раст на пукнатините и зголемени напрегања, особено по 2017 година, кога долгите пукнатини речиси целосно го одвоиле мразот од неговата потпорна точка. Забележана е и самозасилувачка повратна спрега која би можела дополнително да го забрза распаѓањето: „Ако овој механизам дејствува врз источната ледена полица на Твејтс, веројатно ќе ја забрза нејзината дезинтеграција.“
Пораст на глобалното ниво на морето
Научниците предупредуваат дека уривањето на ледената полица би можело да овозможи побрз одлив на мраз во океанот, што би предизвикало пораст на глобалното ниво на морето за повеќе од три метри. Должината на пукнатините во мразот во последните децении пораснала од околу 160 на повеќе од 320 километри.
Студијата нагласува дека идното однесување на ледникот Твејтс е една од најголемите непознаници во проекциите за порастот на нивото на морето. Источната ледена полица е прицврстена за подводен гребен на северниот раб, таканаречена потпорна точка, која го забавува протокот на мразот, но предизвикува деформации и пукање. Од 2002 до 2022 година е забележан значителен пораст на пукнатините нагоре по текот од таа точка.
Со оглед на потенцијалните катастрофални последици, научниците продолжуваат внимателно да го следат ледникот, чиј понатамошен развој може да има пресудно влијание врз крајбрежните заедници ширум светот.








