Доматите се еден од најчестите зеленчуци на нашите чинии. Ги користиме во супи, салати, сосови и многу секојдневни јадења.
Но, зад таа позната црвена кора се крие многу повеќе од само вкус, а научните истражувања сè повеќе потврдуваат дека доматите имаат исклучително позитивен ефект врз здравјето. Во продолжение најновите сознанија за тоа како доматите му помагаат на нашето тело, зошто експертите ги препорачуваат и како најдобро да ги консумирате за да ги искористите сите нивни придобивки.
Срцето ги сака доматите
Една од најголемите придобивки од консумирањето домати се однесува на здравјето на срцето и циркулаторниот систем. Научниците откриле дека доматите содржат изобилство ликопен, моќен антиоксиданс кој помага во намалувањето на крвниот притисок и го штити срцето од оштетување. Студија спроведена во Шпанија на повеќе од 7.000 луѓе покажала дека редовната консумација на домати може да го намали ризикот од висок крвен притисок за дури 36 отсто.
Освен ликопен, доматите се богати со калиум, минерал кој помага во одржувањето на електролитната рамнотежа во телото и го намалува оптоварувањето на срцето. Експертите советуваат вклучување домати во секојдневната исхрана за да се постигне овој ефект.
Заштита од рак и болести
Доматите се важни и во спречувањето на некои форми на рак. Неколку меѓународни студии покажуваат дека консумирањето домати и производи од домати може да го намали ризикот од рак на простата, белите дробови, дојката и кожата. Главниот „борец“ во овој процес е повторно ликопенот, кој ги неутрализира слободните радикали и ги штити клетките од оштетување.
„Високите нивоа на ликопен во крвта се поврзани со 11% помал ризик од смрт од рак“, истакнува голема анализа на 121 научна студија. Експертите забележуваат дека не станува збор само за едно соединение, туку за комбинација од илјадници природни супстанции во доматите кои заедно имаат заштитен ефект врз телото.
Сојузник во борбата против дебелината
Неодамна беше објавена студија на американски научници која покажала дека ликопенот може да помогне и во намалувањето на масните наслаги во телото. Иако резултатите во моментов се базираат на експериментални модели, научниците веруваат дека во иднина доматите би можеле да бидат важни во борбата против дебелината и метаболичките нарушувања.
Ликопенот ја стимулира функцијата на црниот дроб, го намалува таложењето на масти и има позитивен ефект врз нивото на холестерол. Кога ќе се земе предвид и ниската калорична вредност на доматите и нивната висока содржина на влакна, станува јасно зошто нутриционистите често препорачуваат домати на луѓе кои сакаат да ослабат или да ја подобрат својата исхрана.
Доматите го негуваат мозокот, кожата и дигестијата
Корисните ефекти на доматите не завршуваат само на срцето и телесната тежина. Научниците откриле дека соединенијата во доматите, како што се лутеинот и зеаксантинот, може да имаат заштитен ефект врз мозокот, особено во староста. Некои студии ја поврзале редовната консумација на домати со помал ризик од деменција и губење на меморијата.
Доматите се исто така богати со витамин Ц, кој придонесува за формирање на колаген, кој е неопходен за здрава и еластична кожа. Покрај тоа, природните киселини и влакната во доматите имаат позитивен ефект врз функцијата на цревата, ја подобруваат дигестијата и ја зајакнуваат цревната микрофлора.
Сирови или варени домати?
Интересно е што некои супстанции во доматите, како што е ликопенот, подобро се апсорбираат кога доматите се варат или термички обработуваат. Ова значи дека доматите од супа, сос или флаширано доматно пире се подеднакво вредни како свежите домати од салата.
Експертите препорачуваат комбинирање на сирови и варени форми на домати, а особено нагласуваат дека доматите треба да се консумираат со малку маснотии, како што е маслиновото масло, за да се подобри апсорпцијата на корисните супстанции.
Консумирајте ги секој ден
Доматите се прифатлива, вкусна и лесно достапна намирница што треба да ја консумираме секојдневно. Нивните здравствени придобивки, од заштита на срцето до зајакнување на имунолошкиот систем до намалување на ризикот од сериозни болести, ги прават незаменлив дел од балансираната исхрана.
Без разлика дали ги сакате сирови, печени, во форма на сок или сос, доматите заслужуваат да се најдат на вашата чинија. Еден домат на ден може да биде едноставен, но значаен придонес за долгорочното здравје.