Таа потоа ја затворила устата, застанала за момент, очигледно набљудувајќи ја неговата реакција, додека мртвата птица пловела над неа. По неколку секунди, орката се завртела кон камерата и повторно ја проголтала птицата. Неколку години подоцна, Тауерс набљудувал друга млада женка орка која се однесувала на сличен начин – овојпат, орката испуштила свежо фатено младенче фока веднаш покрај неговиот чамец.

Откако разговарал за ваквите случаи со колеги од целиот свет, Тауерс открил дека и тие имале слични искуства – орки кои им носеле храна.

34 случаи помеѓу 2004 и 2024 година

Истражувачот Џеред Тауерс открил вкупно 34 случаи во кои орките им понудиле храна на луѓе, во периодот од 2004 до 2024 година. Тој и неговите колеги ги објавиле своите наоди во научниот труд објавен во списанието „Journal of Comparative Psychology“, каде што се обидуваат да објаснат зошто орките го прават тоа.

Можно е дека од љубопитност истражуваат како луѓето ќе реагираат на таков „подарок“. Можеби станува збор и за игра, иако таа теорија главно ја отфрлиле, бидејќи храната ја нуделе орки од сите возрасни групи, не само младенчиња. Или, пак, можно е да се работи за нешто понападно – познато е дека орките користат плен за да привлечат други животни, кои потоа ги ловат. Сепак, никогаш не е забележано дека орка убила човек во дивина.

„Постојат основни механизми и непосредни причини“

„Мислам дека не е можно да се одреди само една причина за ваквото однесување, бидејќи постојат и основни механизми, и непосредни причини“, изјавил Тауерс.

„Главниот основен механизам е фактот што тие можат да си дозволат да ни понудат храна, а главниот непосреден мотив можеби е нивната желба да нè истражуваат и да научат повеќе за нас.“

Во сите случаи, освен еден, орките прво чекале реакција од луѓето, па потоа повторно ја земале храната. Некои не ја земале назад, а некои дури повторно се обиделе да ја понудат. Луѓето речиси секогаш ја игнорирале понудената храна – ја прифатиле само четири пати, а во три од тие случаи повторно ја вратиле во морето.

„Секој што бил во близина на орки почувствувал колку се љубопитни“

Домашните миленици често им носат „подароци“ на своите сопственици — мртви глувци или птици, на пример, што мачките ги оставаат пред врата. Слични форми на меѓусебно дарување се забележани и кај други животни. Но, досега имало многу малку документирани примери на предатори во дивина кои нудат храна на луѓе — освен неколку случаи со лажни орки (вид делфини) и морски леопарди, кои им донеле плен на луѓе.

„На некој начин, тоа и не е толку изненадувачки, бидејќи секој што бил во близина на орки знае колку се тие љубопитни и колку често доаѓа до интеракции што јасно покажуваат дека нешто се случува помеѓу нив и нас“, изјави за „CNN“ Хане Страгер, истражувачка и авторка на книгата „The Killer Whale Journals“, која не учествувала во самото истражување.

„Единствено луѓето имаат поголем мозок во однос на телесната големина“

Орките важат за едни од најинтелигентните животни на планетата. Според студијата, само човекот има мозок што е поголем во однос на големината на телото. Освен тоа, орките убиваат значително поголеми животни во однос на својата телесна маса, многу повеќе од останатите китови и делфини – што значи дека имаат доволно храна за да ја споделат.

„Се верува дека орките имаат и веретенести неврони во мозокот — тип на неврони поврзани со емпатија“, објаснува Филипа Брејкс, бихевиорален еколог од Универзитетот во Ексетер, специјализиран за китови и делфини, која исто така не учествувала во истражувањето. Таа додава дека ова однесување може да биде алtruистичко, или можеби се работи за основна биолошка функција, слична на однесување кон младенче.

„Ја делиме Земјата со високо развиени видови“

Истражувачите утврдиле дека не е важно каде во светот се наоѓала орката, ниту дали била машка или женска, младенче или возрасен примерок – сите се однесувале слично. Овие случаи уште еднаш ја потврдуваат склоноста на орките да иницираат интеракција со луѓе и чамци, и ни даваат редок увид во нивниот комплексен свет.

„Ја делиме Земјата со високо развиени видови чие благосостојба мора да ја земеме предвид“, истакнуваат научниците.

Тауерс изјави дека се надева оти ова ќе послужи како потсетник:

„Иако нашата врста очигледно е технолошки понапредна од која било друга на планетата, ја делиме Земјата со други високо развиени видови, чие благосостојба мора да ја земеме предвид во нашите постапки.“