[ВИДЕО] Можеби југословенскиот динар веќе не постои, но оваа далечна земја одлучила токму Тито да го стави на својата банкнота: Еве и зошто

Супермен

20/09/2024

10:08

27.357

Големина на фонт

а а а

Своевремено во СФР Југославија во оптек беше само една банкнота со ликот на Јосип Броз Тито. Станува збор за банкнота од 5.000 динари од далечната 1985 година.

Оние малку постарите можеби многу добро се сеќаваат на тоа, но тешко дека знаат оти освен СФРЈ, на една од банкнотите на некоја друга земја во светот стои ликот на Тито. Посебен куриозитет е што таа земја ја имала таа банкнота во оптек уште пред СФР Југославија да почне да го користи ликот на Јосип Броз на апоените од 5.000 динари.

Покрај очигледната, монетарна улога, парите имаат и пропагандна улога во секое општество. Значи, освен што сите наши потреби ги плаќаме со пари, тоа има и политичко-пропагандна улога, односно задача да испрати одредена порака до јавноста.


„Банките обично се издавачи на пари, зад кои стои државата, така што банкнотите ги покажуваат мотивите и содржината што државата сака да ги видат нејзините граѓани. Кога луѓето се ставаат на пари, по правило, се работи за владетели на таа земја, значајни личности од историјата, политичари, научници, писатели, уметници и слично“, објаснува нумизматичарот Златко Вишќевиќ.

Дури кон крајот на 1985 година, СФРЈ одлучила на една банкнота да го стави ликот на Јосип Броз Тито, поточно 5.000 динари, која била највредна во тоа време, а на лицето го имало ликот на Тито, додека на задниот дел визура на Јајце. Овие мотиви имале задача да повикуваат на единство на земјата која веќе почнала да пука во рабовите.

Меѓутоа, она што е невообичаено е што Југославија не била првата земја која го ставила ликот на Јосип Броз на банкнота, туку Република Гвинеја била првата што го направила тоа.

„Таа африканска земја воведе нова валута во 1971 година и ја нарече сили. Тој збор на нивниот јазик значи – слон. Во 1980 година, централната банка на Република Гвинеја го стави ликот на Тито, маршал и доживотен претседател на Социјалистичка Федеративна Република Југославија, на нејзината најголема банкнота од 500 силови, зборувал Вишќевиќ.

Во оптек била околу половина деценија, сè до 1985 година. Самата оваа банкнота не претставува ништо посебно во нумизматичкиот свет, но историски е многу интересно што Гвинеја одлучила да го стави токму Тито на неа.


„Кога луѓето се прикажани на банкнотите на една земја, тогаш во повеќето случаи тие се значајни за неа и имаат некаква директна врска со неа. Многу е необично што на нив е прикажан лидер на друга земја. Уште понеобично е една африканска земја, која се ослободи од колонијалното владеење дури во 1958 година, само 23 години подоцна да стави Европеец и белец на својата банкнота“, продолжил Вишќевиќ.

Меѓутоа, доколку ги погледнеме другите банкноти од таа серија, тогаш оваа приказна со Тито добива сосема ново значење. Освен Тито, на другите банкноти од таа серија биле прикажани и други странски политичари: мароканскиот крал Мохамед V, поранешниот претседател на Гана Френсис Кваме, поранешниот премиер на Демократска Република Конго Патрис Лумумба и други …


„Темата на оваа серија банкноти, на која и припаѓа онаа со ликот на Тито е антиколонијализмот и антиимперијализмот. За сите тие луѓе заедничка е борбата против колонијализмот, за независност на своите народи и држави. Тито бил ставен на оваа банкнота во периодот во кој Република Гвинеја била дел од Движењето на неврзаните, а самиот Тито бил еден од главните водачи на тоа движење“, заклучил Вишќевиќ.



Спонзорирани линкови

Маркетинг
назад до tocka.com.mk